مهران مدیری
مهران مدیری متولد ۱۸ فروردین ۱۳۴۶ در تهران، کارگردان، هنرپیشه، خواننده، مجری، طراح صحنه و لباس، مجری طرح، صداپیشه و تهیهکننده ایرانی است. از جمله مجموعههای تلویزیونی که وی در آنها کارگردان و بازیگر بوده میتوان سریالهای: ساعت خوش، پاورچین، جنگ ۷۷، پلاک ۱۴،نقطهچین، شبهای برره، باغ مظفر، ۹۰ شب،مرد هزارچهره، مرد دوهزارچهره، قهوه تلخ، ببخشید شما؟،ویلای من، شوخی کردم و در حاشیه را نام برد.
مجلهٔ نیوز ویک در مقالهای مدیری را بیستمین مرد قدرتمند سال ۲۰۰۹م. در ایران نامید.
زندگی
مهران مدیری آخرین فرزند خانواده ٤ نفری است. او سه برادر بزرگتر دارد. از شانزده سالگی با تئاتر آشنا شد. در سال ۱۳۶۸ وارد رادیو شد و در داستان شب به مدت شش سال به گویندگی پرداخت. در سال ۱۳۷۲، به همراه داریوش کاردان اولین برنامه طنز خود را برای نوروز ساخت. تا سال ۱۳۷۲ با نمایشهای زیادی چون: شوخی، تلگراف، آرسنال، پانسیون، سیمرغ، هملت، کیسه بوکس و… روی صحنه رفت. همچنین در این دوران به عنوان بازیگر در نمایشهای رادیویی قصههای شب نیز حضور داشت. آغاز شهرت مدیری از سال ۱۳۷۲ بود که در مجموعهٔ طنز نوروز ۷۲ بازی کرد. بعد از آن مدیری در چندین مجموعهٔ طنز دیگر که توسط صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد به عنوان بازیگر و کارگردان حضور داشت. در یکی از برنامههای دورهمی، مهران مدیری گفت که در عملیات والفجر ۸ در دفاع مقدس حضور داشتهاست.
فعالیت هنری (آغاز بازی و کارگردانی مجموعههای طنز)
پرواز ۵۷
پرواز ۵۷ مجموعه طنز تلویزیونی بود که در دهه فجر سال ۱۳۷۲ از شبکه یک پخش شد. این نخستین کار کارگردانی مدیری در یک سریال طنز تلویزیونی بود.
پرواز ۵۷ را میتوان دومین نقطهٔ عطف مجموعههای طنز تلویزیونی پس از پیروزی انقلاب دانست. بازیگرانی مانند نصرالله رادش با بازی در این سریال وارد عرصه تلویزیون و طنز ایران شدند.
ساعت خوش
پس از ساخت و پخش مجموعه پرواز ۵۷، مهران مدیری ساخت سریالی دیگر را به نام ساعت خوش، با بازیگرانی نه چندان مطرح آغاز کرد که در سالهای ۱۳۷۲ و ۷۳ به صورت هفتهای یکبار از شبکه دو پخش میشد. این مجموعه شامل قطعات طنز کوتاه بود و نکته خاص آن متفاوت بودن آن با نوع طنزی بود که در آن زمان در صدا و سیما رایج بود و بسیار تکراری و یکنواخت شده بود. نوع نگاه مهران مدیری به طنز سبب مشکلاتی با برخی روزنامهها مانند کیهان شد. به هر رویه این مجموعه آغازگر حرکت جدید و معرفی بازیگران جدیدی در عرصه طنز شد.
تبدیل شدن بازیگران جوان ساعت خوش به ستارههای تلویزیون، چندان در آن برهه زمانی خوشایند مدیران تلویزیون نبود. ساعت خوش در اوج، یکمرتبه به پایان رسید. این تصمیم اتفاقی برای خود بازیگران هم عجیب بود.
رفتن از تلویزیون و ورود به شبکه نمایش خانگی
پس از پخش سریال مرد هزارچهره در سال ۱۳۸۸، تصمیم مهران مدیری بر ساخت و پخش سریال جدیدی به نام قهوه تلخ برای صدا و سیما بود اما به دلایل نامعلوم با موافقت مسئولان صدا و سیما همراه نشد، از دلایل عدم موافقت به مسائل مالی، محتوا و داستان سریال اشاره شدهاست. سرانجام در شهریور ۱۳۸۹ این مجموعه در شبکه نمایش خانگی توزیع شد. این سریال به موفقترین سریال شبکه نمایش خانگی تبدیل شد و به عنوان پرفروشترین سریال شبکه نمایش خانگی لقب گرفت. آغاز داستان این سریال در مورد نیما زند کریمی، استاد دانشگاه در رشته تاریخ، شخصی که در زندگی خود با مشکلات مالی مواجه شدهاست، میباشد. وی پس از مدتی به این نتیجه میرسد که در ایران به تحصیلات مرتبط به تاریخ اهمیتی داده نمیشود و تصمیم میگیرد بهطور کلی تاریخ را کنار بگذارد و سعی میکند همهٔ کتابهایی که در این زمینه دارد را به کتابخانه اهدا کند. در همین حین با دختری آشنا میشود که به تاریخ علاقهمند است و به پیشنهاد آن دختر به کاخی میرود، در آنجا قهوهای مینوشد که او را به گذشته میبرد.
بمب خنده
در نیمه دی ماه ۱۳۸۹ فیلمی از مهران مدیری در حال تقلید برنامههای ماهوارهای در فضای وب، و همچنین بهصورت لوح فشرده منتشر شد که به سرعت به یکی از پربازدیدترین لینکها در محیط وب فارسی و شبکههای اجتماعی تبدیل شد، اما کسی نمیدانست متعلق به کدامیک از آثار مدیری است.
ویلای من
در سال ۱۳۹۱ مهران مدیری ساخت مجموعهای جدید را برای پخش در شبکه نمایش خانگی با نام ویلای من شروع کرد. تیم بازیگران و سازندگان این مجموعه اشتراک زیادی با قهوه تلخ داشت. تولید این مجموعه با سرمایهگذاری مؤسسه فرهنگی «گلرنگ رسانه» از ۲۰ آبان ماه در منطقه ازگل کلید خورد. داستان ویلای من دربارهٔ پیرمردی متمول و بیمار است که تا به حال ازدواج نکرده و هیچ فرزندی ندارد. وکیل درستکار او برای انجام روال قانونی انحصار وراثت با انتشار آگهی در روزنامه از کسانی که او را میشناسند میخواهد خود را معرفی کنند. همانند قهوهٔ تلخ، ویلای من هم از طریق شبکه نمایش خانگی پخش شد و به تعدادی از خریداران نسخهٔ اصلی این مجموعه، به قید قرعه جوایزی، از جمله سه ویلا در شمال ایران، اهدا شد. این مجموعه در جذب مخاطبان نتوانست به موفقیت قهوه تلخ دست پیدا کند.
ممنوع تصویر شدن
پس از پخش تیزرهای انیمیشن تهران ۱۵۰۰ درسال ۱۳۹۲ با وجود آن که مهران مدیری در نقش یک بازی کرده بود، معلوم شد که هیچ اشارهای به وی نشدهاست. تهیهکننده این مجموعه در واکنش به این موضوع عنوان کرد، به دستور بازرگانی صدا و سیما، نشان دادن تصویر مهران مدیری و حتی پخش صدای او و اشاره به نامش ممنوع است.
شوخی کردم…!
در دی ماه سال ۱۳۹۲ مهران مدیری ساخت مجموعه جدیدش را با نام شوخی کردم…! آغاز کرد. این سریال برخلاف سریالهای قبلی از داستان آیتمی سرچشمه میگرفت و هر قسمت موضوع خاصی داشت و به یکی از معضلات جامعه چنگ میزد. این سریال با طیف وسیعی از بازیگران طنز همراه بود (۶۷ بازیگر). در حالی مهران مدیری در این سریال مجریگری کرد که از آخرین تجربه او در این زمینه در مجموعه طنز ۸۰، دوازده سال گذشته بود. مهران مدیری در سال ۱۳۸۷ در برنامه مثلث شیشهای زمانی که مجری برنامه، رضا رشیدپور، از وی پرسید که دوست دارد چه کاری بسازد که تا حالا نساخته در پاسخ گفت دوست دارم در آینده کاری بسازم که هم طنز باشد و هم معضلات جامعه را بیان کند حالا به نظر میرسد شوخی کردم همان کاری باشد که مدیری در سال ۸۷ حرفش را میزد.
بازگشت به تلویزیون
در آخرین لحظات سال ۹۲ در شبکه ۳سیما در برنامه ۳ ستاره که مهران مدیری نامزد دریافت بهترین بازیگر نقش اول مرد در سریالهای برره و مرد هزار چهره شده بود در این برنامه حاضر شد و بعد از ۶ سال دوری از تلویزیون دوباره به جعبه جادویی برگشت و دو جایزه دریافت کرد. مهران مدیری در این برنامه گفت در اوایل سال ۹۳ به تلویزیون برمیگردد به سه دلیل:
من فرزند تلویزیون هستم و عمدهٔ زندگیم و همچنین مهمترین آثارم رو در تلویزیون انجام دادم و هیچوقت نمیشه از تلویزیون رفت و برنگشت.
شبکه نمایش خانگی قابل مقایسه با تلویزیون نیست برای اینکه من یک مخاطب ۷۰ میلیونی رو عوض کردم با یک مخاطب ۳ میلیونی که این منو آزار داده تو این سالها.
برای این که احساس میکنم مردم به شدت نیاز دارن به حال خوب، خنده، و به لحظات شاد و این تنها کاریه که از دست من بر میآد و فکر میکنم وقتشه برگردم و این وظیفه رو انجام بدم.
در حاشیه
مجموعه تلویزیونی در حاشیه با نام سابق «اتاق عمل» ساخت آن به کارگردانی و بازیگری، طراحی صحنه و لباس مهران مدیری از مهر ۱۳۹۳ آغاز شد. از ابتدا با حاشیههایی (مخالفت گسترده از سوی نهادهای حامی پزشکان) در ساخت همراه بود و مدتی هم ضبط و تصویربرداری آن متوقف شد که بدنبال این حاشیهها با تغییراتی در متن فیلمنامه از شش فروردین ۹۴ شروع شدهاست. این مجموعه تلویزیونی چهارمین سریال مهران مدیری در دههٔ ۱۳۹۰ و اولین سریال او پس از بازگشت به تلویزیون است.
عطسه
سال ۱۳۹۴ مهران مدیری خبر از سریالی با نام عطسه داد. گفته میشد سریال «عطسه» شامل آیتمهای مختلف طنز میباشد که دارای موضوعات اجتماعی است و دارای ۱۰ قسمت میباشد که در بازهٔ زمانیِ مشخص (۲ هفته یکبار) از هفتهٔ اول تیرماه ۹۴، وارد شبکه نمایش خانگی شد.
دورهمی
مجموعه دورهمی در نوروز ۱۳۹۵ شروع به کار کرد. این مجموعه به سرعت توانست مخاطبان را به خود جذب کند تا جایی که بسیاری از کارشناسان پیشبینی کردند به زودی جای خندوانه رامبد جوان را خواهد گرفت.
۱۸ آذر ۱۳۹۵ مهران مدیری در برنامه دورهمی با استفاده از اصطلاحات «جوگیر» و «مظلوم» دربارهٔ مردانی که حق طلاق را به همسر خود میدهند باعث ایجاد واکنشها و انتقادات متعددی در خبرگزاریها و شبکههای اجتماعی شد.
پروفسور مجید سمیعی نیز از مهمانهای پیشین این برنامه بود که واکنشهای متفاوتی را در شبکههای اجتماعی و خبرگزاریها به همراه داشت.
قسمتهای دوم و سوم برنامه دورهمی در اکثر نظر سنجیهای انجام شده در صداوسیما از برنامههای پرمخاطبی چون نود و خندوانه بالاتر قرارگرفت و در دورههای پیاپی مهران مدیری به عنوان برترین مجری، بالاتر از عادل فردوسی پور و رامبد جوان و برنامه دورهمی به عنوان برترین برنامه در جلب رضایت مخاطب، بالاتر از نود و خندوانه قرار گرفتند.
فعالیتها
تئاتر
خرگوش ۱۳۵۳
شوخی ۱۳۵۶
تلگراف ۱۳۵۸
پلنگ نادان ۱۳۶۲
یک طنز و یک غم آوا ۱۳۶۴
ساعت عمو اسکندر ۱۳۶۶
آرسنال ۱۳۶۷
پانسیون ۱۳۶۸
سیمرغ ۱۳۷۰
هملت ۱۳۶۹
کیسه بوکس ۱۳۷۱
رادیو
گوینده «داستان شب»
بازیگر داستانهای شب رادیو
دیوانه از قفس پرید به کارگردانی بهزاد فراهانی، ۱۳۷۰
دژ به کارگردانی اکبر زنجانپور، ۱۳۷۰
واسکادلوگاما به کارگردانی جواد شیرگر، ۱۳۷۱
موشها و آدمها به کارگردانی محمد عمرانی، ۱۳۷۱
گوینده برنامه جلوههای پایداری
تلویزیون
سریال مشتهای کوچک ۱۳۷۱
سریال حکایتها ۱۳۷۱
سریال پندها و اندرزها ۱۳۷۱
سریال نوروز ۷۲ ۱۳۷۲
سریال باغ گیلاس ۱۳۷۲
سریال پرواز ۵۷ ۱۳۷۲
سریال ساعت خوش ۱۳۷۳
سریال سال خوش ۱۳۷۴
سریال نوروز ۷۶ ۱۳۷۶
سریال جُنگ ۷۷ ۱۳۷۷
سریال ببخشید شما ۱۳۷۸
سریال پلاک ۱۴ ۱۳۷۸
سریال ۹۰ شب ۱۳۷۹
سریال طنز ۸۰ ۱۳۸۰
سریال دردسر والدین ۱۳۸۰
سریال پاورچین ۱۳۸۱
سریال نقطهچین ۱۳۸۲–۱۳۸۳
سریال جایزه بزرگ نوروز ۱۳۸۴
سریال شبهای برره ۱۳۸۴
سریال باغ مظفر ۱۳۸۵
سریال مرد هزارچهره نوروز ۱۳۸۷
سریال مرد دوهزارچهره نوروز ۱۳۸۸
سریال در حاشیه۱۳۹۳ و ۱۳۹۴
برنامه دورهمی ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷
بازیگری
سریال گنج مظفر
بمب خنده ۱۳۸۷
سریال قهوه تلخ ۱۳۸۸–۱۳۹۱
سریال قلب یخی (فصل سوم) ۱۳۹۱
سریال ویلای من ۱۳۹۱
سریال شوخی کردم…! ۱۳۹۲
سریال عطسه ۱۳۹۴
سینما
دیگه چه خبر!؟ (دستیار طراح صحنه) ۱۳۷۲
دیدار ۱۳۷۳
توکیو بدون توقف ۱۳۸۱
همیشه پای یک زن در میان است ۱۳۸۶
دایره زنگی ۱۳۸۶
تهران ۱۵۰۰ (صدا پیشه) ۱۳۹۰
پل چوبی ۱۳۹۰
ساعت پنج عصر (کارگردان/نویسنده/تهیهکننده/ بازیگر) ۱۳۹۵
ما همه با هم هستیم ۱۳۹۷
مستند
ساکن صحرای سکوت (زندگینامه خسرو شکیبایی) - کارگردان: الهام قرهخانی - مهرتاش مهدوی (۱۳۸۷–۱۳۹۰)
من ناصر حجازی هستم... (زندگینامه ناصر حجازی) - تهیهکننده: امیر رفیعی (۱۳۹۴)
موسیقی
عنوان توضیحات سال
کاست برای کودکان بازیگر، کارگردان بهروز غریب پور ۱۳۷۲
کاست دلتنگی ها دکلمه اشعار هاتف علیمردانی ۱۳۷۸
آلبوم از روی سادگی موسیقی بابک بیات و فردین خلعتبری ۱۳۷۹
خوانندگی تیتراژ فیلم همنفس موسیقی فردین خلعتبری ۱۳۸۲
خوانندگی تیتراژ سریال مهر و ماه موسیقی فردین خلعتبری ۱۳۸۳
خوانندگی تیتراژ سریال شبهای برره موسیقی بهرام دهقانیار ۱۳۸۴
خوانندگی تیتراژ سریال باغ مظفر موسیقی بهرام دهقانیار ۱۳۸۵
خوانندگی تکآهنگ در آلبوم دارکوب موسیقی گروه دارکوب ۱۳۸۹
خوانندگی تیتراژ سریال قهوه تلخ موسیقی بهرام دهقانیار ۱۳۸۹
خوانندگی تیتراژ سری جدید سریال قهوه تلخ موسیقی بهرام دهقانیار ۱۳۹۱
خوانندگی تیتراژ برنامه دورهمی شعر از حافظ و موسیقی مهیار علیزاده ۱۳۹۴
خوانندگی تیتراژ سریال زعفرانی شعر از مولانا و موسیقی مهیار علیزاده ۱۳۹۴
تک آهنگ یار تویی شعر از مولانا و موسیقی مهیار علیزاده
(این آهنگ پس از فوت عارف لرستانی منتشر و به او تقدیم شد.)
جوایز و افتخارات
طوطی طلایی بهترین بازیگر، ۱۳۵۳، برای تئاتر خرگوش
کاندیدای بهترین کارگردانی، ۱۳۷۵، برای ساعت خوش
بهترین بازیگر و کارگردان، ۱۳۷۷، برای مجموعه ۷۷ از جشن برترینهای شبکه ۳
بهترین بازیگر و کارگردان، ۱۳۷۸، برای مجموعه ببخشید شما از جشن برترینهای شبکه ۳
تندیس حافظ بهترین بازیگر کمدی تلویزیون برای سریال پاورچین از هفتمین جشن سینمایی تلویزیونی دنیای تصویر-۱۳۸۲
بهترین کارگردان طنز، ۱۳۸۴، جشن برترینهای شبکه ۳
تندیس حافظ بهترین بازیگر مرد کمدی تلویزیون (به صورت مشترک با سیامک انصاری) برای مجموعه شبهای برره از نهمین جشن سینمایی تلویزیونی دنیای تصویر-۱۳۸۵
تندیس حافظ بهترین ترانه مجموعه و فیلم سینمایی برای مجموعه باغ مظفر از دهمین جشن سینمایی ـ تلویزیونی دنیای تصویر- ۱۳۸۶
نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از بیست و ششمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم همیشه پای یک زن در میان است – ۱۳۸۶
تندیس حافظ بهترین بازیگر مرد کمدی تلویزیون برای مجموعههای مرد دو هزار چهره و قهوه تلخ - ۱۳۹۰
دکتری افتخاری دانشگاه امریکن لیبرتی لسآنجلس - ۲۱ تیرماه ۱۳۹۰ (۱۲ ژوئن ۲۰۱۱) (مدیری به خاطرِ ضبط مجموعه قهوه تلخ نتوانست در این مراسم حضور پیدا کند. رونالد برینر به نمایندگی از مهران مدیری این مدرک را دریافت کرد و حمید سلطانی آن را در ایران به مدیری رساند.)
تندیس حافظ بهترین چهره تلویزیونی برای برنامه دورهمی-۱۳۹۵
تندیس حافظ بهترین چهره تلویزیونی برای برنامه دورهمی-۱۳۹۶
بهترین مجری مرد سال-۱۳۹۵
تندیس بهترین مجری تلویزیون در جشنواره سین سیما برای برنامه دورهمی- نوروز 97
حاشیهها
اخطار صدا وسیما
رضا پورحسین (قائم مقام معاون سیما) در پاسخ به این سؤال که انتقادهایی نسبت به برنامه دورهمی به ویژه درخصوص رفتار مجری این برنامه انعکاس داشتهاست گفت: «قبول دارم که در برنامه بعضاً سوالاتی مطرح شده که با فرهنگ ایرانی - اسلامی همخوانی ندارد! و نیز با رفتار تنبیهآمیز مجری شأن میهمانان برنامه نادیده گرفته شدهاست؛ این موارد که به ما انعکاس داده شدهاست و بررسی کردیم بلافاصله به عوامل برنامه تذکر جدی داده شدهاست تا نسبت به موارد اخلاقی و رعایت سبک زندگی ایرانی اسلامی دقت بیشتری شود».
خداحافظی با سریالسازی
او در تیرماه ۱۳۹۵ دربرنامه هفت گفت: «حوصله ندارم. خیلی وقت است که حالم خوب نیست. یک نوع دگردیسی نیاز است برای ترک تلویزیون و سینمای خانگی به سمت سینما میروم و سالانه یک یا دو سینمایی خواهم ساخت. برای اینکه از این شکل کار خسته و اشباع شدهام. اصلاً دیگر دوست ندارم و ارضایم نمیکند.»
نشست خبری فیلم ساعت ۵ عصر
سیگار کشیدن مهران مدیری در نشست خبری فیلم ساعت ۵ عصر
در ۴ شهریور ۱۳۹۵ نشست خبری فیلم ساعت ۵ عصر در هتل هما برگزار شد و مهران مدیری در این نشست به سوالات خبرنگاران پیرامون این فیلم پاسخ داد. طی این نشست خبری، وی اقدام به سیگار کشیدن کرد که این کار وی واکنشهای گستردهای را در پی داشت. دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران در واکنش به این اتفاق گفت:
هر گونه رفتار از طرف افراد سرشناس و قابل اعتماد جامعه که سلامت عمومی جامعه را به گونهای به خطر بیندازد، نباید نادیده گرفته شود.